PROJEKTY | KONKURSY | PLAC 5 ROGÓW W WARSZAWIE - LANDAME | Pracownia architektury krajobrazu

PROJEKTY | KONKURSY | PLAC 5 ROGÓW W WARSZAWIE

< WRÓĆ DO POPRZEDNIEJ STRONY

Realizacja projektu:

październik 2016

Nazwa konkursu:

Konkurs architektoniczno - urbanistyczny na opracowanie koncepcji zagospodarowania Placu 5 Rogów w Warszawie

Lokalizacja:

Warszawa, skrzyżowanie ulic: Chmielna, Bracka, Szpitalna, Zgoda

Powierzchnia:

plac 3000 m² / całość układu: 14 500 m²

Autorzy:

Aneta Mikołajczyk, Konrad Bałacki z pracowni Landame, Magdalena Baranowska z pracowni Landio

IDEA

• Wykreowanie przestrzeni przyjaznej dla pieszych, rowerzystów i osób niepełnosprawnych,
  
• Ograniczenie i spowolnienie ruchu samochodowego oraz zwiększenie bezpieczeństwa pozostałych użytkowników przestrzeni,
  
• Połączenie ciągu pieszego ul. Chmielnej poprzez dogodne i bezpieczne przejście przez jezdnię,
  
• Podkreślenie historycznego traktu łączącego Grzybów z Ujazdowem,
  
• Nadanie placu nowych funkcji wyróżniających obszar z otaczających przestrzeni miejskich.

POWIĄZANIA PRZESTRZENNE W SKALI MIASTA

Przez plac przechodzi ciąg pieszy ul. Chmielnej łączący ul. Marszałkowską z Nowym Światem. Ulica Szpitalna łączy plac Pięciu Rogów z placem Powstańców Warszawy. Ulice Bracka i Zgoda odchodzące od placu są częścią historycznego traktu łączącego Grzybów z Ujazdowem z początku XVIII w. Wraz z ul. Mokotowską układają się w literę „U” i współtworzą tak zwany „uśmiech Warszawy”, będący projektem Fundacji Sztuki Współczesnej In Situ. Jego celem  jest wyeksponowanie historycznego szlaku, zwiększenie jego atrakcyjności oraz nadanie nowych prospołecznych funkcji. Docelowo szlak ma przekształcić się w ciąg spacerowy, który będzie skupiał kulturalną i komercyjną aktywność śródmieścia.

ROZWIĄZANIA KOMUNIKACYJNE

Rozwiązania komunikacyjne na placu dostosowane są do potrzeb użytkowników pieszych i rowerzystów. Szczególną uwagę zwrócono na osoby niepełnosprawne oraz osoby starsze. W przedstawionym rozwiązaniu projektowym utworzono szlak pieszy wzdłuż ulic Bracka i Zgoda poprzez wyłączenie ruchu kołowego (z wyjątkiem pojazdów uprzywilejowanych, mieszkańców i dostaw). Główny ruch samochodowy zostanie poprowadzony ulicami Krucza i Szpitalna. Na placu zwężono jezdnię do dwóch pasów szer. 3,5 m każdy i ulicę Szpitalną przekształcono w drogę dwukierunkową. Jezdnię w obszarze placu wyniesiono, tworząc jedną płaszczyznę o tej samej nawierzchni, tzw. „przestrzeń współdzieloną” łączącą ruch pieszy i kołowy z ograniczoną prędkością pojazdów „tempo 30”.  Wyniesienie jezdni na poziom placu oraz zmiana nawierzchni spowolni ruch samochodowy, dając sygnał kierowcom, że przejeżdżają przez obszar należący do pieszych. Przyjęte rozwiązanie uważa się za bezpieczne, gdyż zwiększa czujność wszystkich użytkowników przestrzeni. Poza obszarem placu i ulic przeznaczonych dla pieszych zaprojektowano szerokie chodniki. Po obu stronach jezdni poprowadzono jednokierunkowe pasy rowerowe szerokości 1,5 m, ponieważ wykazują większą przepustowość i poprawiają bezpieczeństwo ruchu. Poprowadzono je w jezdni w celu ograniczenia kolizji rowerzystów i pieszych oraz umożliwienia rozwijania większych prędkości. Pasy rowerowe stanowią dodatkowy bufor w przestrzeni placu przed wejściem pieszych w strefę ruchu samochodów i autobusów. W obrębie placu oraz przy wlocie ul. Widok zlokalizowano stojaki rowerowe, stację naprawy rowerów oraz stację wypożyczalni rowerów miejskich. Komunikację miejską autobusową poprowadzono ulicami Kruczą i Szpitalną w kierunku placu Powstańców Warszawy. Przystanki autobusowe zlokalizowano na ul. Kruczej przy placu przed budynkiem CEDET oraz na ul. Szpitalnej w sąsiedztwie budynku Astoria. W obrębie obszaru opracowania celowo nie projektowano miejsc parkingowych w pasie drogowym. Uwzględniono natomiast parkingi dla osób niepełnosprawnych i opiekunów z dziećmi. Takiemu rozwiązaniu towarzyszyła idea, że na plac można przyjść pieszo, przyjechać rowerem lub autobusem a jedynie osoby niepełnosprawne lub z małymi dziećmi mogą przyjechać samochodem. W obrębie opracowania wyznaczono strefy dostaw, dostępnych w określonych godzinach porannych lub nocnych oraz postój taksówek przy budynku Astorii. Zachowano wszystkie istniejące wjazdy do bram i posesji.

UKŁAD FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNY PLACU

Rozwiązanie projektowe placu polega na stworzeniu jednorodnego wnętrza urbanistycznego poprzez wyniesienie jezdni do poziomu posadzki placu. Układ opiera się na wydzielających przestrzenie  o różnych funkcjach trójkątnych terenach zieleni i elementu wodnego. Ich zadaniem jest oddzielenie i ukierunkowanie ruchu komunikacyjnego traktu pieszego ulicy Chmielnej, od ruchu ulicami Bracka – Zgoda, oraz oddzielenie ruchu kołowego od pieszych.

 

Podstawowym założeniem stworzenia nowego układu kompozycyjnego jest utrzymanie i podkreślenie istniejących osi kompozycyjnych, urbanistycznych i widokowych. W tym celu w centralnej części placu, na osi ul. Chmielnej, usytuowano główny akcent przestrzenny w postaci bramy, która została ustawiona w taki sposób, by kadrować widoki z dochodzących do placu dróg. Brama wyposażona jest w elementy świetlne, które również nocą podkreślają jej obecność w przestrzeni, czyniąc punktem charakterystycznym okolicy. W bramie można zamontować zamgławiacze – zraszacze powietrza, które ochłodzą przechodniów w upalne dni. Brama łączy dwa elementy wodne placu: trójkątną, wyniesioną bryłę po której spływa woda, oraz strumień wodny w płytkim korycie. Płaszczyzna bryły fontanny poza okresem eksploatacji może tworzyć scenę - podest dla wystaw, wydarzeń artystycznych, teatru ulicznego czy dekoracji świątecznych (choinka). Strumień wodny podkreśla oś historycznego traktu ulic Bracka -Zgoda i jego przedłużenie znajduje się poza placem w ul. Brackiej. Wzdłuż ulic Bracka – Zgoda zaprojektowano szpaler drzew, który oprócz podkreślania osiowości, nadaje spójny charakter ciągu pieszego. Na placu ma on kontynuację w postaci drzew strzyżonych, które nie przysłonią zabytkowej elewacji Domu Towarowego Braci Jabłkowskich. W linii nasadzeń drzew zlokalizowano długie ławki, które wydzielają przestrzeń komunikacyjną od przestrzeni wypoczynkowej znajdującej się w centralnej części placu. Wnętrze wypoczynkowe z  ławkami  otoczone jest wyniesionymi rabatami zieleni i strumieniem wodnym. Kształt wypoczynkowego placu otwiera się w kierunku ul. Chmielnej i podkreśla główne wejście do zabytkowego domu towarowego.  Tereny zieleni pokryte są intensywnie zieloną roślinnością ozdobną oraz stanowią pole ekspozycji sztuki w przestrzeni miejskiej. Na placu pozostawiono istniejący ogródek gastronomiczny, modyfikując nieznacznie jego kształt. W celu zachowania niekomercyjnego charakteru przestrzeni placu, postanowiono wyposażyć go w liczne ławki, zieleń i elementy wodne, by stał się przyjazną dla użytkowników przestrzenią, miejscem spotkań i wydarzeń zarówno za dnia, jak i wieczorem. Dopełnieniem placu są tereny przyległe przeznaczone także do wypoczynku i rekreacji -  trakt spacerowy oraz plac z drewnianymi tarasami, zielenią i ogródkami kawiarnianymi przed nowym centrum handlowym. Na placu powstanie strefa wolnego Internetu hot – spot z łatwym dostępem do informacji miejskiej. Przeszklony parter Nowego Domu Towarowego Braci Jabłkowskich u zbiegu ul. Chmielnej/Brackiej /Zgoda przeznaczono na lokalizację informacji turystycznej.  

 Zaprojektowany plac wprowadzi nową jakość użytkowania przestrzeni w najbliższej okolicy, a także będzie miał pozytywny wpływ na relacje ponadlokalne. Zbudowana nowa przestrzeń będzie prosta i intuicyjna w odbiorze, a także  atrakcyjna dla mieszkańców i osób odwiedzających miasto. Plac stanie się bardziej dostępny, dobrze powiązany z otoczeniem, będzie jednym z elementów przystankowych na trasie „Uśmiechu Warszawy”.