PROJEKTY | KONKURSY | ZAGOSPODAROWANIE CZĘŚCI OSIEDLA "WYGODA" W BIAŁYMSTOKU - LANDAME | Pracownia architektury krajobrazu

PROJEKTY | KONKURSY | ZAGOSPODAROWANIE CZĘŚCI OSIEDLA "WYGODA" W BIAŁYMSTOKU

< WRÓĆ DO POPRZEDNIEJ STRONY

Realizacja projektu:

październik 2015

Nazwa konkursu:

Konkurs urbanistyczny na opracowanie koncepcji programowo-przestrzennej zagospodarowania części osiedla "Wygoda" w rejonie ulic:42. Pułku Piechoty i Gen. N. Sulika w Białymstoku

Lokalizacja:

Białystok, rejon ulic: 42 Pułk Piechoty i Gen. N. Sulika

Powierzchnia:

137,8 ha

Autorzy:

Aneta Mikołajczyk, Konrad Bałacki z pracowni Landame, Magdalena Baranowska z pracowni Landio

Nagroda:

Wyróżnienie - 15 000 zł

Strony internetowe z wynikami konkursu:

Portal Miasta Białystok

ANALIZA TERENU

Obszar opracowania położony jest w obrębie jednostki terytorialnej miasta „Wschód” w części os. Wygoda. Jest on wydzielony silnymi barierami przestrzennymi, którymi są droga ruchu przyspieszonego (obwodnica miasta) od strony południowo – zachodniej i droga zbiorcza od strony północnej.  Od strony południowo – wschodniej znajduje się cmentarz z terenem buforowym, uwzględniony w opracowaniu.  Wchodzi on w skład kompleksu zieleni znajdującego się po stronie wschodniej i południowej opracowania. Istniejące tereny leśne są połączone poprzez teren cmentarza i aleję drzew w ulicy „Ofiar Majdanka”, mniejsze zadrzewienia prowadzą w kierunku doliny rzeki Dolistówki, gęsto zadrzewionej. Cały ten kompleks jest powiązany z zespołem intensywnych terenów zieleni dochodzących łącznikami w kierunku centrum i na południe miasta. Należy utrzymać powiązania ekologiczne i wzmocnić łączniki między lasem a doliną rzeki, na tych obszarach rozwijać także rekreację. Dolina rzeki pełni funkcję retencyjną terenu, którą należy utrzymać i wzmocnić po zmianie zagospodarowania terenu. Należy także utrzymać zarośnięte brzegi rzeki jako korytarze ekologiczne dla dzikich zwierząt. Sąsiadująca zabudowa z terenem opracowania to głównie domy jednorodzinne i wielorodzinne o wysokości maksymalnej 15 m. Uwzględniamy wysokość i formę istniejącej zabudowy w sąsiadującym otoczeniu, głównie dotyczy to terenów od strony  północnej. Od strony północnej i północno – zachodniej znajdują się nieuciążliwe zakłady usługowe i drobny przemysł. W istniejącej części osiedla Wygoda znajduje się szkoła, przedszkole i  sklepy o średniej wielkości powierzchni i drobny handel w obrębie zabudowy mieszkaniowej. Od strony północnej i południowej opracowania są usytuowane kościół i kaplica.

 

ZAŁOŻENIA PROJEKTOWE

• Stworzenie modelowego osiedla z różnorodną formą zabudowy: jednorodzinną ekstensywną, jednorodzinną intensywną, wielorodzinną niską i wielorodzinną średniowysoką dla minimalnej ilości mieszkańców 15000 osób
• Stworzenie przestrzeni przyjaznej mieszkańcom, stanowiącą niezależną i w pełni wystarczalną jednostkę terytorialną
• Stworzenie habitatów jako ekologicznych miejsc do życia o specjalnych warunkach środowiska, w których mieszkańcy będą mieli zapewnione najdogodniejsze warunki do życia (np. tworzenie małych społeczności, wspólne ogrody ze zdrową żywnością itp.)
• Zaprojektowanie przyjaznej do mieszkania zabudowy spełniającej funkcje: odpowiedniego doświetlenia, wentylacji, gromadzenia ciepła, odbijania promieniowania słonecznego, infiltracji wody opadowej itp.
• Wykorzystanie nowoczesnych technologii w projektowaniu ekologicznym (zielone dachy, zielone elewacje, pozyskiwanie energii słonecznej, zastosowanie materiałów budowlanych o odpowiednim akumulowaniu energii słonecznej i odbijania promieniowania słonecznego; systemy małej retencji)
• Usytuowanie usług handlowych o charakterze ponadlokalnym w miejscu styku z terenami zewnętrznymi
• Usytuowanie szkoły, przedszkola, lokalnej służby zdrowia, domu kultury i administracji lokalnej w środku osiedla na obszarze łatwo dostępnym
• Usytuowanie terenów rekreacyjnych o charakterze lokalnym i ponadlokalnym w środku terenu opracowania
• Wykorzystanie pozytywnych i uwzględnienie negatywnych elementów terenu w projektowaniu osiedla np. kształtowanie terenów rekreacyjnych wzdłuż doliny i wykorzystanie martwych przestrzeni w pasach rozdziału linii gazowej i energetycznej pod tereny zieleni.
• Stworzenie spójnego systemu terenów zieleni przenikających z obszarów rekreacyjnych w głąb zabudowy i otoczenie osiedla pasem buforowym z wysokiego drzewostanu.
• Wykorzystanie różnych form zieleni (zieleń na dachach, zieleń wertykalna, ciągi alejowe) w celu tworzenia pozytywnego mikroklimatu.
• Układ komunikacyjny zgodny z zapisami ze „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego ”. Stworzenie drogi zbiorczej łączącej dwie części osiedla Wygoda z niewielką liczbą skrzyżowań. Utworzenie dróg lokalnych od których będą odchodziły drogi dojazdowe do zabudowy mieszkaniowej.
• Wykorzystanie traktu pieszego o charakterze historycznym pod nową funkcję komunikacyjną
• Zaprojektowanie osiedla bezpiecznego, dostosowanego do ruchu pieszego i rowerowego

ROZWIĄZANIA PROJEKTOWE

1.       ZABUDOWA

Wprowadzenie zabudowy mieszkaniowej dla minimum 15000 osób. Tworzenie małych jednostek mieszkaniowych do wielkości maksymalnej 500 osób – tworzenie habitatów przyjaznych w tworzeniu małych społeczności.

Rozmieszczenie budynków zgodnie z sąsiadującą strukturą mieszkalną. Domy jednorodzinne powstaną w pobliżu istniejącego osiedla z zabudową ekstensywną. Niskie bloki wielorodzinne powstaną niedaleko istniejących czterokondygnacyjnych, a bloki do wys. 15m na przeciwko istniejącej zabudowy wielorodzinnej o tej samej wysokości. Spełnienie założonych warunków osiągnięcia minimalnie 15000 osób na terenie osiedla uwarunkowało zaprojektowanie części budynków VI-VIII kondygnacyjnych.

Najwyższa zabudowa powstanie w południowej części terenu. Projektowane osiedle będzie rozrzeźbione poprzez zróżnicowanie wysokości w terenie i kształty pojedynczych elementów kubaturowych, co nada osiedlu zróżnicowany wygląd i poprawi warunki fizjograficzne wewnątrz osiedla (nasłonecznienie, gromadzenie ciepła, przewietrzanie, odprowadzanie wody).

Elewacje budynków będą zwrócone w kierunku terenów zieleni. Dachy niższych bloków i budynków użyteczności publicznej będą pokryte roślinnością; niektóre szczytowe ściany budynków będą pokryte roślinnością wertykalną.

Budynki będą miały hale garażowe w podziemiu lub przyziemiu

2.       CENTRUM USŁUGOWE

Centrum osiedla będzie w formie dominanty usytuowanej na osi kompozycyjnej pomiędzy częściami osiedla Wygoda, przy projektowanej drodze zbiorczej. Kompleks centrum usługowo – handlowego będzie głównie usytuowany po zachodniej stronie nowej ulicy zbiorczej, oraz z jednym budynkiem po stronie wschodniej. Łącznikiem tych elementów będzie kładka nad ulicą, stanowiąca wraz z głównym budynkiem centrum dominantę przestrzenną. Teren wokół centrum będzie placem wypoczynkowym z elementami małej architektury i zielenią. Główny budynek centrum będzie wykonany ze szkła i aluminium, z elewacją maksymalnie otwarta na zyski słoneczne zimą oraz ochronę latem, połączony z kładką nad ulicą, o funkcji aquaparku z innymi elementami sportowymi. Połączony ściśle z terenami rekreacyjnymi poprzez zewnętrzne baseny.

Centrum będzie zawierało handel, usługi i elementy sportowo - rekreacyjne o zasięgu ponad lokalnym. Także na tym obszarze będzie usytuowany lokalny tzw. „dom kultury”, administracja osiedla i przychodnia zdrowia.

 

3.       TEREN SZKOLNY

W środkowej części terenu opracowania zostały umiejscowione szkoła podstawowa, przedszkole i żłobek. Przemieszczanie się w tym kierunku jest ukierunkowane na ruch pieszy i rowerowy. Szkoła jest przeznaczona dla ok. 300 dzieci. Do kompleksu szkolnego będzie przynależeć hala sportowa oraz zespół boisk i osobny plac zabaw. Każdy z budynków - szkolny i przedszkolny - będzie miał swój plac wejściowy. Przedszkole i żłobek będą miały osobne, wygrodzone place zabaw. Miejsca postojowe obsługujące teren szkolny i przedszkolny będą usytuowane poza obrysem tych terenów. Budynki szkoły i przedszkola łączy teren zielony z centrum rekreacyjno-sportowym.

 

4.       KOMUNIKACJA

Została zaprojektowana droga zbiorcza zgodnie z wymogami ze „Studium” łącząca dwie części os. Wygoda. Droga ta ma mało skrzyżowań. Przy tej drodze usytuowane jest centrum handlowo – usługowo – sportowe o charakterze ponadlokalnym.

W terenie zaprojektowano drogi lokalne pomiędzy ulicami głównymi i zbiorczym, łączące poszczególne jednostki mieszkaniowe i usługowe. Jedną z dróg lokalnych stanowi istniejący trakt „Ofiar Majdanka”. Drogi lokalne będą szerokości ok. 22m, z przylegającymi równolegle miejscami postojowymi, ze ścieżkami pieszo - rowerowymi i drzewami alejowymi.

Od dróg lokalnych będą odchodziły drogi dojazdowe prowadzące do zabudowań. Drogi dojazdowe będą częściowo połączone z  systemem odwodnienia powierzchniowego z tzw. systemem infiltracji. Miejsca skrzyżowań i połączenia drogowe zaprojektowano tak, aby teren był jak najbardziej bezpieczny dla mieszkańców.

Jednym z elementów bezkolizyjnego poruszania się po terenie osiedla jest most łączący tereny po dwóch stronach ulicy zbiorczej.  Zaleca się także zaprojektowanie kładki pieszej nad obwodnicą w celu połączenia terenów rekreacyjnych przyległych do doliny rzeki Dolistówki.

5.       PARKINGI

Przewiduje się usytuowanie parkingów wzdłuż dróg lokalnych i dojazdowych w przeważającej części o równoległym usytuowaniu wzdłuż ulic co będzie sprzyjało bezpieczeństwu na ulicach i łatwiejszemu włączaniu się do ruchu samochodowego. Większe place parkingowe będą usytuowane po zewnętrznej stronie terenów osiedlowych, w pasach buforowych od strony dróg zbiorczych, w strefach wyłączonych pod zabudowę np. w strefie linii energetycznych naziemnych, wysokiego napięcia. Część miejsc parkingowych będzie usytuowane w podziemnych i przyziemnych halach parkingowych. Nawierzchnie na parkingach będą wykonane z materiałów kierujących i infiltrujących wodę opadową.

6.       ŚCIEŻKI ROWEROWE

Przewiduje się usytuowanie ścieżek rowerowych wzdłuż doliny rzeki Dolistówki oraz w ulicy „Ofiar Majdanka”, zgodnie z zapisami ze „Studium”. Dodatkowo drogi rowerowe będą przeprowadzone wzdłuż ulic lokalnych, będą prowadziły na teren szkolny, tereny rekreacyjne i usługowe.

 

7.       TERENY REKREACYJNE I ZIELEŃ

Przewiduje się usytuowanie terenów zieleni wzdłuż istniejącej doliny rzeki z sięgaczami ekologicznymi w kierunku sąsiadujących lasów i zadrzewień. Ze względów na występowanie zwierzyny wzdłuż cieku wodnego należy teren w pewnym stopniu zachować w formie naturalnej, o ograniczonym dostępie dla ludności, co pomoże w zachowaniu istniejących korytarzy ekologicznych. Tereny spacerowe tylko w niewielkim stopniu powinny się stykać z brzegiem rzeki i tylko w kilku miejscach przecinać się z korytem rzeki.

Jednakże wszystkie tereny rekreacyjne powinny być usytuowane w sąsiedztwie rzeki. Tereny te mają za zadanie łączyć i przenikać w głąb obszarów mieszkaniowych. W skład obszarów zieleni wchodzą tereny przyszkolne i tereny przy centrum handlowo – usługowo – sportowym. Zaliczają się do nich boiska sportowe, korty tenisowe, place zabaw, górka saneczkowa, wybiegi dla psów, tereny spacerowe oraz habitaty – wspólne ogrody uprawowe.

Ogrody domów jednorodzinnych powinny także być pokryte gęstą roślinnością, gdyż pełnią one rolę sięgaczy ekologicznych i korytarzy dla zwierzyny.

Główne ciągi komunikacyjne będą otoczone wysoką roślinnością, która będzie wspomagała przewietrzanie terenów miejskich. W skład terenów zieleni będą wchodzić obszary rekreacyjne, ogrody na dachach, zieleń w ogrodach przydomowych, ogrody wertykalne, place zabaw, ogrody – habitaty, zieleń towarzysząca zabudowie oraz aleje wzdłuż głównych dróg, które będą łączyły się i przenikały z istniejącymi jednostkami przyrodniczymi.

Tereny zieleni powstaną w miejscach wolnych od zabudowy, w strefach ochronnych sieci energetycznych i gazowych, w dziedzińcach mieszkalnych, w sąsiedztwie parkingów i jako strefy buforowe wzdłuż obwodnicy i drogi zbiorczej.

W obrębie przyrodniczego układu w strefach zieleni proponuje się założenie wspólnych ogrodów uprawowych, które pozwolą na asymilowanie się mieszkańców. Planuje się powstanie miejsc spokojnego wypoczynku oraz miejsc piknikowych i  placów zabaw integracyjnych.

Dodatkowo w obrębie terenów zieleni będą wykorzystywane i tworzone systemy wodne. Na prawidłowe funkcjonowanie takich systemów będzie wpływało udrażnianie istniejące cieków i ich spiętrzanię, tworzenie lokalnych rozlewisk lub małych stawów retencyjnych połączonych z systemem infiltracji wód opadowych.